Sen cạn

Hoa sen cạn mix các màu đỏ, vàng, cam

Nhiệt độ gieo: 20-30^oC

Nhiệt độ sinh trưởng: 15-36^oC
Chiều cao cây 30-50cm

Cây sen cạn có tên khoa học Tropaeolum majus  thuộc họ Sen cạn (Tropaeolaceae), là một loại cây thảo mọc leo hoặc không leo, sống hàng năm. Sở dĩ có tên sen cạn là vì lá của nó giống lá sen, có cuống dài đính ở giữa phiến lá tròn, mép nguyên, mặt trên màu lục nhạt, mặt dưới trắng mốc. Hoa mọc ở nách lá, màu vàng, vàng cam hay đỏ, 5 cánh hoa không bằng nhau. Quả lớn, cỡ 1cm, có 3 mảnh vỏ, có vách dày và xốp, chứa 3 hạt.

Thông tin bổ sung

Sen cạn có nguồn gốc ở Peru, vào thế kỷ XVI người ta mô tả nó đầu tiên và gọi là hoa màu máu của Peru. Ngày nay, sen cạn (nasturtium) còn được gọi là cải soong Mỹ hoặc cải soong Mexico.

Ở Việt Nam, sen cạn được trồng nhiều nơi để làm cảnh, làm rau ăn và làm thuốc. Tuy mang tên sen nhưng loại cây này mọc trên cạn, không sống dưới nước. Có thể trồng ở vườn, dọc hàng rào, ở ban-công. Vào tháng 5 – 9, hoa nở rất đẹp.

Các bộ phận của sen cạn như lá, hoa, quả, hạt đều được dùng làm thuốc. Có thể thu hái toàn cây quanh năm. Thường người ta hái những nụ hoa đầu tiên, các cành hoa mới nở và một số lá để làm thuốc, phần cây còn lại được giữ gìn chăm sóc cho sinh trưởng, phát triển bình thường. Để lấy hạt, đợi đến khi quả thật chín, thu hái và giữ lại một phần để gieo, còn phần nhiều đem dự trữ để dùng dần khi cây không có hoa và nụ hoa.

Từ thế kỷ XVI, người ta đã sử dụng sen cạn làm rau ăn: Lá non được dùng ăn sống như rau xà-lách, hoặc nấu xúp với khoai tây. Nụ hoa và quả xanh dùng ngâm giấm làm gia vị, có mùi vị như rau cải soong, ăn rất ngon miệng. Hoa sen cạn cũng được dùng như rau, trang điểm màu sắc cho đĩa rau sống để làm tăng vẻ hấp dẫn của đĩa rau.

Trong 100g lá sen cạn tươi có chứa 265mg vitamin C (cao hơn hầu hết các loại rau khác: rau ngót 185mg, rau dền đỏ 89mg, cải bông 70mg, cải soong 40mg). Các tế bào lá chứa myrosin và một glucosid chứa sulfur gọi là glucotropaeolosid. Ngoài ra, người ta còn chiết được chất tromalit có tác dụng kháng khuẩn gram dương và gram âm nhưng lại giữ nguyên vẹn hệ vi khuẩn đường ruột. Chất kháng khuẩn tập trung nhiều ở hạt, đó là một chất có mùi thơm, màu hơi vàng, đông đặc ở 40C, tan ở trong nhiều dung môi hữu cơ, nhất là ether ethylic.

Hạt sen cạn đã được người dân Peru sử dụng làm thuốc từ rất lâu đời, chữa trị một số bệnh viêm nhiễm như viêm phế quản, viêm bàng quang. Hoa sen cạn cũng chứa một lượng vitamin C khá cao (130mg trong 100g hoa tươi).